Wat is bekkenfysiotherapie?
Bekkenfysiotherapie is een behandelwijze die zich richt op informatie over en het juiste gebruik van de spieren van de bekkenbodem. Fysiotherapie bij bekkenbodemklachten richt zich op preventieve en curatieve zorg binnen het gehele buik-, bekken- en lage ruggebied bij vrouwen, mannen, kinderen en ouderen. Het bekken, de gewrichtsbanden, de bekkenbodem en de bekkenorganen beïnvloeden elkaar wederzijds. Een klacht in het bekken leidt zo snel tot een klacht in de bekkenbodem en omgekeerd.
De bekkenbodem is een spierlaag onder in het bekken en heeft drie functies:
- Dragen van de buikorganen
- Ophouden van urine en ontlasting
- Bijdragen aan de stabiliteit van het bekken
De samenwerkende spieren rondom het bekken en in de lendestreek (het spierkorset) hebben een belangrijke stabiliserende rol voor het bekken en onderrug en daardoor een belangrijke functie in het dagelijks bewegen.
De bekkenbodemspieren en het spierkorset kunnen te zwak of te gespannen zijn, of niet op juiste moment functioneren. Hierdoor kunnen stoornissen optreden. Voorbeelden zijn: pijn in buik en/of het bekken, incontinentieklachten en problemen met vrijen.
Bekkenbodemspieren en het spierkorset zijn aan te spannen en te ontspannen, maar veel mensen zijn zich hiervan niet bewust, voelen de functie niet en hebben er geen bewuste controle over.
Soms ontstaan klachten door onwetendheid en een verkeerde manier van plassen of ontlasten na bv blaasontstekingen of na een buik- of prostaatoperatie. Ook bij kinderen kunnen al op jonge leeftijd klachten (bv problemen met zindelijkheid) worden gezien door verkeerd gebruik van bekkenbodemspieren. Hoewel minder algemeen bekend, komen ook bij mannen problemen voor die samenhangen met een niet-optimale bekkenbodemfunctie.
Bij gezonde zwangeren heeft de fysiotherapeutische begeleiding vooral een preventieve functie, namelijk het voorkómen van bekkenpijn en bekkenbodemproblemen.
Door de bekkenbodemspieren en de spieren die daarmee samenwerken bewust te leren gebruiken en houding en beweging op de juiste manier aan te leren, kunnen veel klachten worden voorkomen.
Bij welke klachten kan een bekkenfysiotherapeut helpen?
De bekkenfysiotherapeut houdt zich bezig met preventie en met voorlichten, coachen, begeleiden en behandelen bij onderstaande klachten:
- Ongewild verlies van urine en/ of ontlasting.
- Niet te onderdrukken aandrang om te plassen en/ of te ontlasten of veel te vaak plassen.
- Moeizaam kwijt kunnen van ontlasting.
- Verzakkingen van blaas, baarmoeder of darmen.
- Pijnklachten in de onderbuik, rond de anus of de geslachtsdelen.
- Seksuele problematiek, gerelateerd aan functiestoornissen van de bekkenbodem.
- Voor en na operaties in de onderbuik (gynaecologische, urologische en colorectale operaties).
- Bekkenpijn en lage rugklachten in de periode rond zwangerschap en bevalling.
- Ook gezonde zwangeren vormen een indicatie; bij deze doelgroep is de begeleiding met name gericht op preventie met betrekking op het ontstaan van bekkenpijn en bekkenbodemdisfuncties.
- Bekkenpijn en lage rugklachten door andere oorzaken dan zwangerschap of bevalling.
Wat doet een bekkenfysiotherapeut bij bekkenproblematiek?
- Geven van voorlichting over bekkenklachten en behandeling bij bekkenbodemproblematiek en bekkenpijn.
- Helpen bij het leren herkennen en trainen van de spieren van het bekken, van de bekkenbodem en de spiergroepen waarmee de bekkenbodem in het dagelijks functioneren mee samenwerkt.
- Herstellen van de in samenhang met de klacht verminderde fitheid (conditie) en geeft ADL-adviezen (bij zwangere vrouwen).
- Adviseren en helpen bij het herwinnen van de controle over vulling en ledigen van blaas en rectum (bijvoorbeeld blaastraining).
- Indien nodig advies geven over ondersteunende hulpmiddelen zoals een bekkenband (bij zwangere vrouwen).
- Indien nodig wordt een inwendig onderzoek verricht door de gespecialiseerde bekkenfysiotherapeut. Dit onderzoek wordt uitgevoerd om de kracht en coördinatie van de bekkenbodemspieren en eventuele mate van verzakking vast te stellen. Wanneer dit voor u te belastend is, aarzel dan niet dit kenbaar te maken!!
- Inwendige behandelingen zoals myofeedback en elektrotherapie, rectale en vaginale ballontraining behoren tot de mogelijkheden.
Hoe zorgen wij dat we kwalitatief goede zorg kunnen leveren aan u?
Een bekkenfysiotherapeut is een geregistreerd fysiotherapeut die ook staat ingeschreven in het Centraal Kwaliteits Register als bekkenfysiotherapeut. Om in dit register ingeschreven te mogen zijn, moet een bekkenfysiotherapeut aan verschillende kwaliteitseisen voldoen. Zo moet er o.a. na- en bijscholing worden gevolgd en moet er voldoende tijd per week met deze groep patiënten worden gewerkt.
Geke van Houten is onze specialist op dit gebied.
